Czym są PM 2.5 i PM 10 i jaka jest między nimi różnica?
Niebo nad dużymi metropoliami jest często mieszanką szarości i żółci. Ostre kontury wieżowców są często zamazane. Spacer może się często wiązać z napadem kaszlu. I nic w tym dziwnego. Stężenia zanieczyszczeń powietrza, w szczególności PM 2.5 i PM 10 podaje się w mikrogramach na metr sześcienny. Nawet słaba widoczność może wynikać właśnie z zanieczyszczeń powietrza. Zagrażają naszemu zdrowiu.
PM 2.5 i PM 10 są niewidoczne, ale śmiertelne.
Niektóre rodzaje zanieczyszczeń powietrza są bardzo niebezpieczne dla naszego zdrowia. Czasami mogą być śmiertelne. Epidemiologowie dzielą cząstki stałe na dwa główne typy: PM 2.5 i PM 10. PM oznacza po angielsku dosłownie cząstki stałe. Jeśli mieszkasz w miejscu z dala od przemysłu ciężkiego lub spalania węgla, nie musisz się martwić. Jednak takich obszarów jest coraz mniej.
Oczywiście nie możesz zobaczyć cząstek stałych. Tak samo, jak nie widać bakterii i wirusów. Jednak to nie znaczy, że ich nie ma. Te drobne cząstki mogą przenikać z płuc do krwiobiegu. Duża ilość cząstek może prowadzić do uciążliwego bólu głowy, apatii i zapalenia spojówek.
Małe cząstki-jaka jest różnica i skąd pochodzą?
PM 2.5 mają średnicę 2,5 mikrometra lub mniejszą, co stanowi około 3% średnicy ludzkiego włosa. Można je zobaczyć tylko pod mikroskopem. PM 2.5 są produkowane przez pojazdy silnikowe i elektrownie. Powstają również w trakcie spalania drewna w mieszkaniach, pożarów lasów, spalania w rolnictwie i niektórych procesów przemysłowych. Niestety są bardzo małe. Dlatego głęboko wnikają w drogi oddechowe, omijając barierę układu, docierają do płuc. Nasze ciało nie jest w stanie obronić się przed tymi cząstkami. Są też lżejsze, więc wnikają głębiej w organizm niż PM 10. Powodują większe szkody dla naszego zdrowia i dłużej pozostają w powietrzu.
Jak małe cząstki wpływają na nasze zdrowie?
Zanim zauważymy objawy poważnych chorób-i oczywiście wynika to ze skumulowanego narażenia na zanieczyszczenia bez jakiejkolwiek formy ochrony-możemy stwierdzić tymczasowe skutki. Do najczęstszych zaliczamy podrażnienie nosa, gardła i płuc. Może nas męczyć uciążliwy kaszel, kichanie, katar i ataki duszności. Osoby z problemami płuc i serca, dzieci i osoby starsze są szczególnie narażone na niezdrowe działanie PM 2.5.
Faktem jest, że mieszkańcy miast, w których występuje duże natężenie PM 2.5 i PM 10 mają częściej zawały serca, zmniejszoną wydolność płuc, ciężką astmę. Umierają w młodszym wieku niż osoby, które mogą oddychać czystym powietrzem.
Wskaźniki mierzące zanieczyszczenie powietrza w miastach zazwyczaj koncentrują się na poziomie PM 2.5 niż PM 10.
Cząstki PM 10 uważa się za mniej szkodliwe.
Cząstki pyłu gruboziarnistego (PM 10) mają około 10 mikrometrów średnicy. Do podstawowych źródeł zaliczamy kruszenie lub szlifowanie i kurz wzbudzany przez pojazdy na drogach. Są to małe cząsteczki, około 30 razy mniejsze niż szerokość włosa na głowie. Są wystarczająco małe, aby dostać się do nosa i w górne drogi oddechowe.
Podrażniają drogi oddechowe, zwłaszcza u astmatyków i osób starszych. Powodują stany zapalne oczu i suchość gardła. Jednak nie są tak groźne PM 2.5. Możemy je też wykichać i wykaszleć.
